Ekim Devrimi (Rusça: Октябрьская революция / Oktyabrskaya revolyutsiya), Şubat Devrimi ile kurulan Cumhuriyetçi Kerensky Rusya’sın da Rus takvimi'ne göre 26 Ekim 1917'de, (Miladi takvime göre 8 Kasım 1917) Petrograd'daki Kışlık Saray'ın Lenin ve Troçki önderliğindeki Bolşeviklerin kontrolünde proleterler tarafından basılmasıyla başlayan ve Rusya Sovyet İşçi Cumhuriyeti'nin kurulmasına yol açan olaylar dizisidir.Paris Komününden sonra dünya'nin şahit olduğu ikinci sosyalist devrimdir.
Otokrasi yönetiminin büyük toprak sahipleri ve sanayicilere tanıdığı ayrıcaliktan zarar gören başta proletarya olmak üzere kücük burjuvazi ve orta sınıfların öfkesi,emperyalist dünya savaşı nedeniyle ordu içerisindeki zorbalıktan ve açlıktan nasibini alan askerlerin ayaklanmaları ile birleşince, 1917 başlarında kendisini belli eden siyasal grev dalgası ilerleyen günlerde Şubat(Mart) 1917 tarihlerinde süren olaylarda artmış, böylece Menşevik ve Sosyalist Devrimci Partinin yönlendirdiği işçiler, garnizon erleriyle birleşmesi sonucu Çar II.Nikolay'ın istifa etmesi ve dolayısıyla otokrasinin yıkılmasına yol açmıştır. Romanov hanedanının üyeleri tutuklanarak ural'da hapsedildiler. Ülkede kurucu meclisi hiç bir zaman toplanmayan S.R , Kadet ve Menşevik partilerden olusmus bir burjuva geçici hükümet ile sovyetlerin irtibat komisyonundan kurulu sözde cumhuriyet ilan edildi.Fakat, kurulan hükümet burjuvazinin temsilcileri ile sovyetlerden oluşan bir iktidar ikiliği şeklindeydi. Halbuki, bolşeviklerin amacı bütün iktidarın geçici hükümetten sovyetlere geçtiği bir proletarya iktidarıydı. Bunun için "sovyetlerin iktidardaki kücük hissesini barışçıl yollarda büyütmesi ve tamamen ele geçirmesi mi?" yoksa "silahlı ayaklanma yoluyla zora dayanarak tüm iktidarı elde etmesi mi?" şeklindeki fikir ayriliklari bolşevik parti içerisinde kendisini gösterecekti.
Nisan Tezleri ve Temmuz Ayaklanmasından Sonra:
Lenin ve Troçki önderliğindeki Bolşevikler, geçici bir burjuva devrimi olarak gördükleri bu olayda eski soylulugun yerine artık burjuvazi iktidarda olduğu için Tüm İktidar Sovyetlere sloganıyla nisan tezlerini yayınladılar. Fakat,ardından gelen temmuz ayaklanması sırasında beyaz muhafızlar bolşeviklere karşı Petrograd kentinde devrimi ezdi. Başarısız olan bu ayaklanmanın ardından Lenin Finlandiya'ya kaçar. 3 aylık yeraltı sürecinden sonra Rusya'ya gizlice dönerek, 1917 Kasım'ın da,geçici hükümet tarafından toplanacak kurucu meclis'in beklenmesini ve her şeyin "bir ihtimale" terk edilmemesi gerektiğini söyleyen, bu yuzden de devrimi geriletmeye calişan Kamanev, Zinovyev ve Stalin gibi sağcı rakiplerinin karşı-devrimci tavırlarına ragmen bolşevik partisi merkez komitesine silahlı ayaklanma kararını onaylatır. Geçici hükümet ve Genelkurmay tutuklanır, Vladimir İlyiç Lenin başkanlığında bir yürütme kurulu ve bolşevik parti ile sovyetlerin liderliğinde proletarya iktidarı kurulur.
Vikipedi
Otokrasi yönetiminin büyük toprak sahipleri ve sanayicilere tanıdığı ayrıcaliktan zarar gören başta proletarya olmak üzere kücük burjuvazi ve orta sınıfların öfkesi,emperyalist dünya savaşı nedeniyle ordu içerisindeki zorbalıktan ve açlıktan nasibini alan askerlerin ayaklanmaları ile birleşince, 1917 başlarında kendisini belli eden siyasal grev dalgası ilerleyen günlerde Şubat(Mart) 1917 tarihlerinde süren olaylarda artmış, böylece Menşevik ve Sosyalist Devrimci Partinin yönlendirdiği işçiler, garnizon erleriyle birleşmesi sonucu Çar II.Nikolay'ın istifa etmesi ve dolayısıyla otokrasinin yıkılmasına yol açmıştır. Romanov hanedanının üyeleri tutuklanarak ural'da hapsedildiler. Ülkede kurucu meclisi hiç bir zaman toplanmayan S.R , Kadet ve Menşevik partilerden olusmus bir burjuva geçici hükümet ile sovyetlerin irtibat komisyonundan kurulu sözde cumhuriyet ilan edildi.Fakat, kurulan hükümet burjuvazinin temsilcileri ile sovyetlerden oluşan bir iktidar ikiliği şeklindeydi. Halbuki, bolşeviklerin amacı bütün iktidarın geçici hükümetten sovyetlere geçtiği bir proletarya iktidarıydı. Bunun için "sovyetlerin iktidardaki kücük hissesini barışçıl yollarda büyütmesi ve tamamen ele geçirmesi mi?" yoksa "silahlı ayaklanma yoluyla zora dayanarak tüm iktidarı elde etmesi mi?" şeklindeki fikir ayriliklari bolşevik parti içerisinde kendisini gösterecekti.
Nisan Tezleri ve Temmuz Ayaklanmasından Sonra:
Lenin ve Troçki önderliğindeki Bolşevikler, geçici bir burjuva devrimi olarak gördükleri bu olayda eski soylulugun yerine artık burjuvazi iktidarda olduğu için Tüm İktidar Sovyetlere sloganıyla nisan tezlerini yayınladılar. Fakat,ardından gelen temmuz ayaklanması sırasında beyaz muhafızlar bolşeviklere karşı Petrograd kentinde devrimi ezdi. Başarısız olan bu ayaklanmanın ardından Lenin Finlandiya'ya kaçar. 3 aylık yeraltı sürecinden sonra Rusya'ya gizlice dönerek, 1917 Kasım'ın da,geçici hükümet tarafından toplanacak kurucu meclis'in beklenmesini ve her şeyin "bir ihtimale" terk edilmemesi gerektiğini söyleyen, bu yuzden de devrimi geriletmeye calişan Kamanev, Zinovyev ve Stalin gibi sağcı rakiplerinin karşı-devrimci tavırlarına ragmen bolşevik partisi merkez komitesine silahlı ayaklanma kararını onaylatır. Geçici hükümet ve Genelkurmay tutuklanır, Vladimir İlyiç Lenin başkanlığında bir yürütme kurulu ve bolşevik parti ile sovyetlerin liderliğinde proletarya iktidarı kurulur.
Vikipedi
0 Yorum yapılmış.
Yorum Gönder
*Yorum yazma konusunda yardım almak için buraya tıklayınız.
*Yorum yaparken herhangi bir kişi veya kuruma hakaret unsurları içeren kelimeler kullanmayınız.