1-İktisadi Sebepler
Bolşevik ihtilâlini hazırlayan temel sebep korkunç sosyal adaletsizliktir. Rusya bu dönemde büyük servete sahip olan zenginler ile son derece fakir olan köylü ve işçi olmak üzere kesin çizgilerle ikiye ayrılmaktaydı. Lenin’in bunlardan sonunculara dayanarak ihtilâli yaptığı bilinmektedir.
2-Kültürel Sebepler
XX. Yüzyıla girildiğinde Rusya’da aydınlar arasında fikir hareketleri çok güçlenmiş bulunuyordu.
Aydınlar ülkenin içinde bulunduğu sosyal huzursuzluğun bir yansıması olarak derin bir kaynaşma içindeydiler. Fransız İhtilâlinin ortaya çıkardığı hürriyetçi akımlar Rusya’da daha 1825’den itibaren Çar idaresine karşı ayaklanmanın çıkmasına sebep olmuştur. Çarlığın sert ve hiç kimseye söz hakkı vermeyen idaresi aydınları yer altına itmiş onlara gizli ihtilâl çalışmaları tecrübesini kazandırmıştı. Marksistler de dahil bütün fikir akımları ya siyasî etkinliği olmayan akademik ve halktan kopuk durumdaydı yahut da grupların teşkil ettiği ve amaçları devlet adamlarını öldürmek olan terörist teşkilat halindeydi. Çarlığın bu zorba idaresi ve halkın isteklerinin dikkate alınmaması rejimin değil muhaliflerin gücünü artırıyordu.
3-Siyasi Sebepler
Bu sebeplerin başında çarlık iç politikasının gittikçe halktan uzaklaşması ile dünya savaşının doğurduğu iktisadî ve moral çöküntüsü de gelmektedir. I. Dünya Savaşı’na büyük umutlar ile giren Çarlık Rusya’sının Alman cephelerinde mağlup olmasının sonucunda bütün ümitleri boşa çıkmış, savaş esnasında ülke içerisinde sosyal ve ekonomik sıkıntılar baş göstermiştir. Bir yandan savaş zenginleri ortaya çıkarken diğer yandan yoksul halk tabakaları ve cepheden kaçan askerler güruhu ortaya çıkmıştır. Çaresizlik içindeki aç ve sefil bu kitlelere Lenin’in yapmış olduğu propaganda “EKMEK ve BARIŞ” idi.
4-Milli Sebepler
1917 tarihine gelindiğinde çarlık Rusya’sı emperyalist ve yayılmacı siyasetinin sonucu olarak hemen hemen bütün Türk illerini hakimiyeti altına almış durumdadır. Çarlık Rusya’sı bu geniş coğrafyaya yayılan dil, din ve kültürel yönlerden değişik özellikler gösteren Türk topluluklarını iktisadî ve kültürel yönden sömürürken aynı zamanda bu Türk topluluklarının siyasî ve kültürel haklarını elinden alarak yoğun bir Ruslaştırma politikasına tabi tutmuştur. Türkleri sömürme ve Hristiyan-Ruslaştırmaya çalışan Çarlık idaresi ile millî şuuru gittikçe gelişen ve siyasî bir kuvvet olarak mücadele sahasına giren Türklük karşı karşıya gelmiştir.
Türklere yapılan bu baskıların bir benzeri de Çarlık Rusya’sının hakimiyeti altında bulunan Finlilere, Lehlilere, Ukraynalılara ve Yahudilere de uygulanmaktaydı. Bu milletler Çarlığın baskısından kurtulmak için yollar aramakta ve Çarlığı yıkmak ve sınırlamak isteyen “Hürriyetçi-Aydın” hareketlerini desteklemekteydiler. En çok destekleyecekleri hareket ise elbette Çarlığı yıkacak olan hareket olacaktı.
Yukarıda verdiğimiz bilgilere göre Bolşevik İhtilâli, Rusya içindeki sosyal, ekonomik ve kültürel huzursuzlukların sonucunda Marksist ve Leninist bir ideolojinin iktidara gelmesini sağlayan sosyalist nitelikli bir ihtilâl olarak karşımıza çıkmaktadır.
Kaynak:
1917 BOLŞEVİK İHTİLÂLİNİN TÜRK DÜNYASINDAKİ YANSIMALARI
Ahmet Gündüz-Gazi Üniversitesi
2 Yorum yapılmış.
Hitler neden Lenin'e çeyrek yahudi demiştir? Lenin Bu ihtilali yaparken ekonomik ve siyasi desteği kim veya kimler sağlamıştır? Ezilmiş ve yoksullaşmış bir halk güruhu ile güçlü bir çarlık rusya'ya ihtilal ne kadar başarılı olabilirdi? ben bu soruların cevaplarını bulamadım ve bu soruların cevapları bolşevik ihtilalini anlamak adına çok önemli olduğunu düşünüyorum. Saygılarımla
ekonomik sorunlara, serflik kurumunun 1861 de kaldırılmasıyla köylünün üstündeki artan yükü de eklemeliyiz ki çok önemlidir. muazzam bir işçi sınıfı ortaya çıkmıştır böylece.radikal düşünceli aydın azınlıkta kendilerine kurtarılacak bir işçi sınıfı bulmuş oldular.japonya yenilgisi de bir sebeptir.fransız devriminden hiçbir şey öğrenememiş despot çarlık rejiminin rusyayı geleneksel demokratik özgürlüklerden yoksun bırakmasıda başka bir sebeptir. nitekim sesini duyurabilecek biçbir alan bulamayan halıkın devrimden başka çaresi de yoktur.bu yazıda eksik gördüğüm birkaç yakın sebeplerde şunlardır: vergi sistemindeki bozukluklar, maliyenin iflas etmesi, çarlık rejiminin toprak sorununa bir türlü çözüm üretememesidir. ayrıca 1. dünya savaşının finansmanı ancak dış borçlar ve erimekte olan altın rezervleridir.devrimin sebeplerinin haricinde eklemek istediğim son nokta bolşeviklerin sloganı 'ekmek, barış' değil 'ekmek, barış, özgürlük, toprak' tır. ilk bakışta akla gelen eksik birkaç sebebi yazmaya çalıştım...
Yorum Gönder
*Yorum yazma konusunda yardım almak için buraya tıklayınız.
*Yorum yaparken herhangi bir kişi veya kuruma hakaret unsurları içeren kelimeler kullanmayınız.