İnternet Explorer bu sayfayı sorunlu görüntüleyebilir.
Ekonomi vahşi bir at gibidir. Onu kendi haline bırakırsanız en iyi otları bulur, önüne çıkan engellerden atlar, tehlikeden kaçar. Onu dizginleyip sütçü beygiri yaparsanız miskinleşir, ne güzelliği kalır ne de çevikliği. Planlı ve müdahaleci ekonomiler sütçü beygiri gibidir ve serbest atlarla girdikleri her yarışı kaybederler. Mukayeseler bu iki örnek arasında yapılır.
Oysa başka bir at türü de vardır ve bunlar konkurhipiklerde yarışan atlardır. Önlerinde doğadakine benzer engeller vardır ama üzerlerinde de atın yetenekleriyle kendi zekasını bütünleştiren bir binici vardır. Atla binici tek bir varlık gibidir. Öylesine bütünleşmişlerdir ki onları ayrı düşünemezsiniz.
Bugün karşılaştığımız dalgalanma ve bunlara karşı alınan önlemler finans piyasalarında gözlenen bir arızanın giderilmesinden mi ibarettir yoksa köklü bir değişimin işareti midir? Yani sermayenin egemenliği ve dünya ekonomisindeki belirleyici rolü sürecek midir yoksa farklı bir modele geçiş sürecinin ilk adımları mıdır?
ABD’nin faiz hadlerini düşürmesi ve bunun süreceğinin beklenmesi, doların değer kaybetmesi, ABD’ne sermaye girişini , ithalatı azaltır. Ayrıca ABD’nin yükümlülüklerinin reel değeri düşer. Yani ABD borçlarının önemli bir kısmını ödemiş olur. Dolar cinsinden varlıkları olanlar doların değer kaybetmesini engellemeye çalışır. Bu durum ABD’nin borç ödemesini ya da doların dibe vurmasını engeller. Yeni denge düşük ama sıfırlanmamış bir dolar kuru üzerinde kurulur. Kimse ABD ekonomisinde parasal bir çöküş yaşanmasını göze alamaz.
Cari açık, eğer finanse edilebiliyorsa zararlı değildir sözü anlamsızdır. Burada sebep sonuç ilişkisi ters kurulmaktadır. Yani önce açık verilip sonra finanse edilmez. Finansman sağlandığı için açık verilir. Eğer ABD’ne sermaye akışı azalırsa cari açık küçülür. Bu durum iki farklı sonuç yaratır. Ya tüketim azalır ya da ithal ikamesine gidilir.
Önümüzdeki dönem için şunları öngörüyorum. Tüm dünyada varlıklar değer kaybedecek ve sermayenin dünya ekonomisindeki rolü azalacaktır. Uzakdoğu ekonomilerinde önemli bir daralma beklenmelidir. ABD’nin bu ülkelerden yaptığı ithalat, finansmanın zorlaşması nedeniyle azalacak ve alternatif bir pazar bulunamayacaktır. Avronun değerlenmesi benzer sonuçlar yaratabilir ve AB ülkelerinde büyüme yavaşlar, hatta negatif olabilir.
Bugüne kadar emek ithal etmek, yani dışarıdan işgücü getirmek yerine sermayeyi emeğin bol ve ucuz olduğu yere götürme stratejisinin değişmesi, vasıflı işgücüne kapıların açılması ve verimliliği artırma stratejisinin benimsenmesi beklenir.
ABD’nin ekonomik hinterlandı Amerika kıtasına doğru çekilirken Ortadoğu’daki varlığı sürecek ve enerjinin kontrolünü alternatif enerji kaynakları devreye girinceye kadar sürdürecektir. Bu dönüşümün petrol arzındaki azalmayla desteklenmesi gerekebilir. Arzı kısmanın en iyi yolu üretimi imkansız hale getirmektir. Ortadoğu’da çıkacak ve bölgeyle sınırlı kalacak bir savaş bu sonucu doğurabilir.
Bölgede yükselecek alevlerin kıyısında kalacak ülkemizin bu konuda değerlendirmeler yapması ve tedbirler alması gerekir. Bu değerlendirmeler benimkine hiç benzemeyebilir ama yapılacak analizlerden çıkacak sonuçlar başörtüsü tartışmalarını bile anlamsız kılabilir.
Oysa başka bir at türü de vardır ve bunlar konkurhipiklerde yarışan atlardır. Önlerinde doğadakine benzer engeller vardır ama üzerlerinde de atın yetenekleriyle kendi zekasını bütünleştiren bir binici vardır. Atla binici tek bir varlık gibidir. Öylesine bütünleşmişlerdir ki onları ayrı düşünemezsiniz.
Bugün karşılaştığımız dalgalanma ve bunlara karşı alınan önlemler finans piyasalarında gözlenen bir arızanın giderilmesinden mi ibarettir yoksa köklü bir değişimin işareti midir? Yani sermayenin egemenliği ve dünya ekonomisindeki belirleyici rolü sürecek midir yoksa farklı bir modele geçiş sürecinin ilk adımları mıdır?
ABD’nin faiz hadlerini düşürmesi ve bunun süreceğinin beklenmesi, doların değer kaybetmesi, ABD’ne sermaye girişini , ithalatı azaltır. Ayrıca ABD’nin yükümlülüklerinin reel değeri düşer. Yani ABD borçlarının önemli bir kısmını ödemiş olur. Dolar cinsinden varlıkları olanlar doların değer kaybetmesini engellemeye çalışır. Bu durum ABD’nin borç ödemesini ya da doların dibe vurmasını engeller. Yeni denge düşük ama sıfırlanmamış bir dolar kuru üzerinde kurulur. Kimse ABD ekonomisinde parasal bir çöküş yaşanmasını göze alamaz.
Cari açık, eğer finanse edilebiliyorsa zararlı değildir sözü anlamsızdır. Burada sebep sonuç ilişkisi ters kurulmaktadır. Yani önce açık verilip sonra finanse edilmez. Finansman sağlandığı için açık verilir. Eğer ABD’ne sermaye akışı azalırsa cari açık küçülür. Bu durum iki farklı sonuç yaratır. Ya tüketim azalır ya da ithal ikamesine gidilir.
Önümüzdeki dönem için şunları öngörüyorum. Tüm dünyada varlıklar değer kaybedecek ve sermayenin dünya ekonomisindeki rolü azalacaktır. Uzakdoğu ekonomilerinde önemli bir daralma beklenmelidir. ABD’nin bu ülkelerden yaptığı ithalat, finansmanın zorlaşması nedeniyle azalacak ve alternatif bir pazar bulunamayacaktır. Avronun değerlenmesi benzer sonuçlar yaratabilir ve AB ülkelerinde büyüme yavaşlar, hatta negatif olabilir.
Bugüne kadar emek ithal etmek, yani dışarıdan işgücü getirmek yerine sermayeyi emeğin bol ve ucuz olduğu yere götürme stratejisinin değişmesi, vasıflı işgücüne kapıların açılması ve verimliliği artırma stratejisinin benimsenmesi beklenir.
ABD’nin ekonomik hinterlandı Amerika kıtasına doğru çekilirken Ortadoğu’daki varlığı sürecek ve enerjinin kontrolünü alternatif enerji kaynakları devreye girinceye kadar sürdürecektir. Bu dönüşümün petrol arzındaki azalmayla desteklenmesi gerekebilir. Arzı kısmanın en iyi yolu üretimi imkansız hale getirmektir. Ortadoğu’da çıkacak ve bölgeyle sınırlı kalacak bir savaş bu sonucu doğurabilir.
Bölgede yükselecek alevlerin kıyısında kalacak ülkemizin bu konuda değerlendirmeler yapması ve tedbirler alması gerekir. Bu değerlendirmeler benimkine hiç benzemeyebilir ama yapılacak analizlerden çıkacak sonuçlar başörtüsü tartışmalarını bile anlamsız kılabilir.
0 Yorum yapılmış.
Yorum Gönder
*Yorum yazma konusunda yardım almak için buraya tıklayınız.
*Yorum yaparken herhangi bir kişi veya kuruma hakaret unsurları içeren kelimeler kullanmayınız.